Tryeza e rrumbullakët në Podujevë
“Ndryshimi kulturor që po e sjellë zbatimi i ligjit për kontrollin e duhanit në shoqërinë tonë”
– Komuna e Podujevës –
E premte, 07 mars 2014
Takimi i organizuar sot nga KADC në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë për qëllim kishte ngritjen e vetëdijes së qytetarëve për respektimin e Ligjit për kontrollin e duhanit dhe nxitjen e organeve përgjegjëse në kryerjen e detyrave ligjore për mbikëqyrjen efektive të zbatimit të këtij ligji në komunën e Podujevës.
Në takim morën pjesë përfaqësues nga ministria e shëndetësisë, OBSH, KADC, Policia e Kosovës, inspektorati sanitar qendror, inspektorati sanitar komunal nga Pudujeva, drejtoria komunale e arsimit, shoqëria civile, përfaqësues të mediave, nxënës dhe qytetarë nga komuna e Podujevës.
Nga diskutimet në këtë takim u konstatua se zbatimi i ligjit për kontrollin e duhanit në komunën e Podujevës është në nivel mjaftë të ulët dhe u shtrua nevoja e mobilizimit të organeve zbatuese të ligjit dhe ngritjes së bashkëpunimit me shoqërinë civile në rajonin e Podujevës.
Dr. Skender Syla udhëheqës i zyrës së OBSh në Prishtinë tha që në vit në Kosovë nga pasojat e duhanpirjes vdesin prej 1500 deri 2000 persona nderkaq që për konsumimin e duhanit kosvarët në vit shpenzojnë mbi 300.000.000 Euro.
Si një nga vështirësitë e përmendura u permend procedimi i gjobave nga ana e gjykatave krahas jo respektimit të ndalesës së pirjes së duhanit.
Drejtoresha e inspektoriatit z. Ilirijana Zymberaj ngriti cështjen e përpilimit të lëndëve dhe nevojen urgjente për koordinim me Kryesuesin e Këshillit Gjyqësor të Kosovës për mënyrën e përpilimit të lëndëve për kundërvajte nderkaq që prania e Policisë së Kosovës gjatë vizitave inspektuese ndihmon shumë në evitimin e konflikteve fizike me qytetar të cilët shkelin ligjin.
Policia e Kosovës shprehu gatishmërinë të asistojë në vizitat monitoruese të inspektoratit sanitar në rajonin e Podujevës. Gjithashtu, kërkoi angazhimin e nivelit ndërministror në ekzekutimin e lëndëve të dorzuara në gjykatën për kundërvajtje.
Inspektori komunal z. Mehdi Latifi tregoi për gjendjen aktuale të zbatimit të ligjit në komunën e Podujevës. Sipas tij ka qenë shumë i vështirë zbatimi i ligjit nëpër restorane për shkak të mungesës së inspektorit sanitar dhe automjeteve për vizita në tërë komunën. Vetëm një automjet është në dispozicion për të gjithë inspektorat komunal. Deri më tashti niveli i zbatimit është i knaqshëm dhe është arritur që të mos ketë në restoran taketuke.
Inspektorja santiare e sapo emruar znj. Florije Abazi-Besholli tha që sapo ka filluar punën dhe i nevojitet pak kohë deri sa të filloi me vizita inspektuese dhe ndëshkime eventuale.
Drejtori i drejtoriatit për arsim z. Nexhmi Rudari foli për ndryshimin kulturor. 30 vite më parë në shoqërinë kosovare nëpër dasma janë shpërndar cigare edhe për fëmijë. Kjo dukuri nuk ekziston më. Sipas tij nevojitet kohë për një “change of mind set” apo ndryshim të mendjesisë. Ndërkaq zbatimi i ligjit përkundër urdhëresës së Kryetarit të Komunës për ndalim të pirjes, në dy shkolla nuk është respektuar.
Përfaqësuesi nga mediat (RTK dhe Radio Visioni lokal) z. Fazli Veliu tha që ligji nuk respektohet fare dhe shtrojë nevojën për veprim konkret. Ai poashtu tha se nuk ekzsiton bashkëpunimi i qytetarëve në paraqitjen e rasteve të shkeljes së ligjit.
Nderkaq përfaqësuesi tjetër (Koha Ditore) z. Nexhat Toverlani tha as në komunë nuk zbatohet ligji dhe se në byten e saj shkelet ligji.
Nga shoqëria civile znj. Anita Cakiqi ngriti nevojën për informimin e qytetarëve për pasojat dhe rreziqet e duhanpirjes për shendetin; znj. Falkona Hasani nuk e arsyetoi mungesën e automjetit për vizita inspektuese kur ato mund të bëhen edhe në këmbë ndërkaq z. Bujar Gimolli nga AFRK – Alternativa për Fuqizimin e Rinisë së Kosovës në Podujevë tha se nevojitet kohë për ndryshimin e kulturës dhe fushatë vetëdijësuese për qytetar më shumë se ndëshkime më gjoba.
Në fund të takimit të pranishmit u morrën vesh që të formohet një grup punues jo formal për promovimin e zbatimit të ligjit për kontrollin e duhanit në komunën e Podujevës në këtë përbërje:
1. Bujar Gimolli – AFRK, Koordinator i grupit
2. Flakona Hasani – Nxënese
3. Florije Abazi-Busholli, Inspektore sanitare
4. Kushtrim Maloku – psikolog shkolle
5. Një përfaqësues nga Policia e Kosovës
6. Eset Blakqori – Inspektor i arsimit
7. Fazli Veliu – përfaqësues nga mediat
8. Valdet Qitaku – përfaqësues i kafiterive lokale